Yazar: Nancy Mohrbacher, IBCLC, FILCA
Çeviri: Can Uçkan Yüksel
Düzeltmeler: Selda Koşar Kocadayılar, Arzu Yücekaya Bat
Yazarın izniyle çevrilmistir.
Memeyi emzik gibi kullanmak ne demek ?
Genellikle emziren annler “bebeğinin memeni emzik gibi kullanmasına izin verme” şekline uyarılırlar. Sıklıkla karşılaşılan bir cümle olmasına rağmen son derece ilginç bir söylemdir. Hangisi önce gelmiştir? Meme mi emzik mi? Tabi ki meme, insanlık tarihinde bebeğin yatıştırılması için anne memesinin yerine tasarlanan emziğin (bkz “yalancı meme”) çok öncesinde de vardı.
Eğer emzik aslında memenin ikamesi ise, “memeyi emzik gibi kullanmasına izin vermek” de ne anlama gelir Allah aşkına?
Buradaki gerçek mesaj nedir?
Bu tavsiyenin altında bebeğin meme isteğinin mantıksız olması varsayımı yatar. Nihayetinde, eğer bebeğin meşru bir süt ihtiyacı varsa emzik asla memenin yerini tutamaz. Tanım olarak emzik süt akışı sağlayamaz. Burada aslolan, eğer bebek “yeteri kadar uzun” emzirildiyse (ve yeterli kabul edilen süre öneren kişiye göre değişir) , bebek artık süte ihtiyaç duymuyordur, dolayısıyla emzik emmek yeterlidir. Ancak, bu yazıda belirtildiği gibi bazı bebekler hızlı, bazıları da yavaş beslenir. Bebeğin emzirillme dakikası bize emilen süt miktarı hakkında hiçbir şey söylemez.
Bebekler bazen süt gelmeden meme emerler mi? Evet bu bazen olur. Bebeğinizin uykuya dalarken usulca memeyi ağzında gevelediğini fark edersiniz. Bu durumda bebeğiniz aslında emiyor fakat içmiyordur. Tüm bu “bebeğinin seni emzik olarak kullanmasına izin verme” diyenler acaba bu durumu mu kast ediyorlar?
Hiç sanmıyorum. Bu tavsiye genelde bitkin bir annenin ilk haftalarda yaygın olarak görünen uzunca bir emzirme seansını birileriyle paylaşmasının ardından verilir. Günün bir kısmında görülen art arda sıklaşmış emzirme seansları hızlı büyüyen bebeğin ihtiyaç duyduğunda süt üretimini arttırma metotlarıdır. Bu metot işe yarar çünkü boşalan memeler daha hızlı süt üretirler.
Ancak, eğer anne düzenli olarak bu anlarda meme yerine emzik kullanırsa bebeğin sütü arttırma çabalarını sonuçsuz bırakır. Bu yüzden Amerikan Pediatri Akademisi (AAP) bebeklerin gösterdikleri açlık belirtilerine göre emzirilmesini önermektedir. APA, ebeveynleri bebekleri beslenme belirtileri gösterdiklerinde (artan hareketlenme, ağızla emme hareketi yapma, aranma) - bu belirtiler hangi sıklıkla gözlenirse gözlensin - beslenmeleri gerektiği yönünde teşvik etmektedir.
Çevirmen notu: Bebeğinizi ne zaman emzirmelisiniz? Bununla ilgili blog yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
AAP’a göre bebeklerin beslenme ipuçları asla mantıksız değildir. Aslında ilk ay içinde, süt üretimi mikatarı belirlenirken, AAP özellikle emzik kullanılmasından kaçınılmasını tavsiye eder. Çünkü meme yerine çok sık emzik kullanımı sağlıklı süt üretimini azaltabilir.
Bebeğiniz güvenilir mi?
Bu pozitif ama sinsi “bebeğinin seni emzik yerine koymasına izin verme” tavsiyesinin başka bir yönü de var. Annenin bebeğin onu “kullanmasına” izin vermemeye dikkat etmesi fikri annenin bebeğine olan güvenini baltalayan, doğanın tasarladığı gibi birbirleriyle senkronize olmalarını engelleyen, bebekle annenin arasını açan bir potansiyele sahip. Bu garip uyarı, daha bunu yapacak zihinsel yeterlilikleri olmamasına rağmen yeni doğanların “ebeveynlerini manipüle ettiği” batı efsanesinin bir türevidir.
Buna uygun bir örnek olarak; yakın zamanda anne destek toplantılarından birinde bir anne bebeğinin her açlık işareti verdiğinde gerçekten beslenmeye ihtiyaç duymadığını çünkü besleyici olmayan bir emme yaptığından bahsetti. Bu anne bebeğinin yavaş kilo alım problemiyle uğraşıyordu ve kısa süre önce önceden beri uyguladığı beslenme planına uymak yerine bebeğinin verdiği sinyallere göre daha sık emzirmeye başlamıştı. Bebek daha çok emzirildiği için kilo alımı da iyileşmişti.
Bu anneye bebeğin memedeyken nasıl hiç süt almadığını bildğini sordum (“besleyici olmayan emme durumu”nda ne olduğunu). Gözlerinde farkındalığın uyandığını görebiliyordum. Gülümseyerek aslında bundan emin olmadığını itiraf etti. Ona memedeki bir bebeğin her zaman süt aldığını öngördüğümü söyledim.
O dakikada anne, bebeğini sorgulamasının ikisi için de zarar verici olduğunu algıladı. Bebeğinin kilo alım problemini tam olarak çözebilmek için bebeğine ne zaman, ne kadar ve ne süreyle neye ihtiyacı olduğu konusunda güvenmesi gerektiğini anladı. ( bebeği zamanında doğmuştu ve sağlıklıydı yani bebeğini güvenle izleyebilirdi) . Bebeğine güvenmeye karar verdiği zaman ne zaman emzirileceğini bilmek artık onun değil bebeğin işi olmuştu. Bu ruhsal çarklar döndüğünde annenin üzerinden gözle görülür biçimde bir yük kalktığını hissederek rahatladığını gözledim.
Kimin bu duygusal baskıya ihtiyacı var?
Memenizi emzik olarak kullanmak bebeğiniz için ne anlam ifade ediyor? Emzirmenin nasıl ilediğini düşünerek bu soruyu irdelediğinizde, bu ifadenin aslında tam bir saçmalık olduğu anlaşılır. Ancak bir anne bu öngörünün altındaki tavsiyelere kanacak olursa, bu onun dünyasını sıkıntılara boğabilir. Onu “kullanan” bebeğine karşı gardını korumak zorunda olduğunu düşünmek, emzirmesini, bebeğiyle ilişkisini ve aslında tüm anneliğine bakışının temellerini sarsabilecek potansiyele sahiptir. Kimin bebeğiyle ilişkisinde bu tip bir negatif bir bildirime ihtiyacı var? Zaten bu olmadan bile yeni annelik yeterince zorlayıcı olabilir.
Bu garip çıkarım da nereden geliyor?Bunun formul mama beslenme normlarından doğduğunu düşünüyorum. Çünkü bebekler mama ile beslendiklerinde gereğinden fazla beslenme olası bir risktir. Biberondan süt akışı çok hızlı olur ve bebeklerin süt alımları üzerinde kontrolleri azdır. Diğer taraftan, memede süt salgılamalar sonucu değişen hızlı - ardından – yavaş süt akışı sayesinde emzirme otomatik olarak bebeğe sağlıklı otokontrolü öğretir. (Meme ve biberonun gereğinden fazla beslenme ve obezite üzerine etkileri hakkında daha fazla bilgi için 2012 yılındaki şu çalışmaya bakılabilir).
Biberon ile fazla beslenmeyi enegellemek için, bebek tamamiyle doymadan beslenmeyi kesip emzik gibi emebileceği bir şey vererek iştah kontrol mekanizmalarının çalışması için bir şans verilebilir. (Biberonla beslenen bebeğe hızlı süt akışı esnasında düzenli aralıklarla molalar verdirmek de fazla beslenmeyi engellemenin bir başka yolu ve burada anlatılan hızlı biberon emzirmesinin bir yönüdür)*. Fakat bu strateji biberon emzirmesi için iyi olsa da, meme ile beslenmede kesinlikle iyi bir yöntem değildir.
Bebekler neye ihtiyaçları olduğunu bilirler. Mutlu ve tatmin edici bir emzirme ilişkisi annenin bebeğine güveni üzerine kuruludur. Hala sadece kültürel hafızada mama beslenmesinin normlarının yaşadığı yerlerde “ bebeğinin memeni emzik olarak kullanmasına izin verme” önerileri yer bulabilir ve prim yapabilir. Eğer dünyamızın daha emzirme dostu bir yer haline gelmesini istiyorsak, görevimizin bir parçası da bu tip yanlış yönlendirmeleri bertaraf etmektir.
* Çevirmen notu: Biberon özel tutuş şekli için burayı okuyabilirsiniz: http://www.lllturkiye.org/2011/07/engelsiz-emzirme.html
